آنهایی که اولین روز برگزاری بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب را روز بی نظمی های معمول اول نمایشگاه حدس زده بودند، حدس شان درست از آب در آمد و اولین روز برگزاری این رویداد بزرگ فرهنگی مصادف شد با انواع بی نظمی ها، از ناهماهنگی بین مسئولان اجرایی و نیروهای خدمات رسانی گرفته تا غبیت بسیاری از ناشران داخلی و خارجی که گویا اولین روز برگزاری نمایشگاه بیست و ششم را خیلی جدی نگرفته بودند و به جای این که در نخستین ساعات آغاز کار اولین روز نمایشگاه در غرفه های خود حاضر باشند، تا پایان این روز به غرفه ها نیامدند و حتی برخی از آنها چینش غرفه خود را هم جدی نگرفته بودند تا در روزهای آینده به این مسئله بپردازند.

هر چند و متاسفانه این عادت در فرهنگ روزمره ما جا افتاده که گام های نخستین اغلب حرکت های جدی را هم جدی نمی گیریم. این عادت نادرست متاسفانه در اولین روز برگزاری نمایشگاه بیست و ششم هم خود را با همه ابعادش نشان داد و به تک تک ما یادآوری کرد که برخی رفتارهای غیر عمدی ما رفته رفته دارد به یک فرهنگ عمومی نادرست تبدیل می شود که اگر فراگیر، همگانی و نهادینه شود، آن وقت به یکی از ویژگی های مردم ایران در بین جهانیان تبدیل می شود که بدون شک اتفاق خجسته ای نیست.

یادآوری این مسئله بیشتر از آن جهت است که در اولین روز برگزاری نمایشگاه بیست و ششم، بیشترین بی نظمی و آشفتگی در هماهنگی و ساماندهی فعالیت غرفه های ناشران خارجی صورت گرفت. طبیعی است که در چنین وضعیتی نگاه ناشران خارجی به نمایشگاه کتاب تهران تا چه اندازه می تواند تغییر کند. وقتی در رسانه های داخلی و حتی خارجی از نمایشگاه کتاب تهران به عنوان بزرگترین نمایشگاه کتاب خاورمیانه یاد می شود، یکی از انتظارات طبیعی این است که نظم و هماهنگی در برنامه های آن از جمله شروع به کار به موقع همه بخش ها و فعالیت های جنبی آن در حد و اندازه های نام آن که همانا بزرگترین نمایشگاه کتاب خاورمیانه است باشد.

بر خلاف این انتظار عمومی، در اولین روز برگزاری بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، فضای حاکم بر غرفه های ناشران خارجی، نوعی سردرگمی و بلاتکلیفی بود که منشاء اصلی آن هم بلاتکلیفی در وضعیت ارز یارانه ای بود. مسئولان نمایشگاه در وهله اول سعی کردند در این باره اظهار نظری نکنند، اما در نهایت قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران با اشاره به اینکه برخی موانع فنی مثل قطع بودن دستگاه‌های کارتخوان در خرید و فروش کتاب‌های خارجی با ارز یارانه‌ای (دلار 2500 تومانی) شده است، اطمینان داد این مشکل طی ساعات آتی برطرف می‌شود.

انتظار عمومی این بود که گفته های قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران در ساعات آتی تحقق یابد اما این طور نشد و سایه سنگین بلاتکلیفی همچنان بر سر غرفه های ناشران خارجی باقی ماند. دم دستی ترین و اولین راهکار ناشران خارجی برای غلبه بر این مشکل هم این بود که کتاب های خود را با ارز آزاد(دلار بیش از 3500 تومان) بفروش برسانند. این مسئله دقیقاً بر خلاف اعلام قبلی مسئولان نمایشگاه بود، چرا که در بر اساس اعلام قبلی مسئولان نمایشگاه قرار بود خرید کتاب های خارجی بر اساس ارز مبادله‌ای 2500 تومانی صورت بگیرد، نه با ارز آزاد (دلار بیش از 3500 تومان) که همین مسئله باعث عدم استقبال بازدیدکنندگان از غرفه های کتاب های خارجی شد.

طبیعی بود که در این وضعیت قیمت کتاب های خارجی به شدت بالا برود. راهکار بعدی ناشران خارجی دادن تخفیف های بالا به کتاب های خارجی بود که بلکه به این وسیله بتوانند پای بازدیدکنندگان و خریداران کتاب های خارجی را به سمت غرفه های خود باز کنند. تخفیف ها هم از 20 درصد شروع می شد تا 80 درصد که معلوم بود عدم استقبال خریداران از این غرفه ها تا میزان جدی است. این که چنین راهکاری تا اندازه پایدار خواهد بود، مسئله ای است که در روزهای آینده بیشتر معلوم می شود. به هر حال در اولین روز برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، تا ساعات پایانی آن خبری از ارز مبادله ای نشد و کتاب ها همچنان با همان ارز آزاد(دلار بیش از 3500 تومان) به فروش رسید تا ثابت کند که اعلام های قبلی مسئولان با واقعیت های موجود در محل برگزاری نمایشگاه فاصله زیادی دارد.