یاد ایام

 

سال سخت 1394

این تصویر متفاوت هم یادگاری بماند از سال 1394 که حوادث تلخ و شیرین آن بسیار بود.

عکاس: سیاوش سلیمی

نقد رمان«خانه امن» نوشته آزیتا خیری

 

یادداشتی بر کتاب«خانه امن» نوشته آزیتا خیری

شکل گیری روابط عاطفی در بستر وقایع سیاسی

رمان های اجتماعی اغلب موضوعات آشنایی دارند که معمولا نشانه های آن را می توان در روابط عاطفی شخصیت های داستانی دید، اما همین موضوعات اجتماعی وقتی با مسایل امنیتی گره می خورد، طبعا فضای داستان گره ها و پیچیدگی های خاص خود را پیدا می کند. رمان«خانه امن» نوشته آزیتا خیری که اخیرا منتشر شده و اثری با درونمایه روابط عاطفی شخصیت های داستانی در بستر وقایع سیاسی دهه های اخیر در کشورمان است، اثری قابل تامل در این زمینه محسوب می شود. شخصیت اصلی این داستان، دختری جوان به نام«رها» است که ناخواسته در مسیر وقایع پیچیده ای قرار می گیرد که به نوعی با گذشته بغرنج او در ارتباط است. شخصیت مقابل رها، قاضی جوان دادگستری، دکتر سید محمدحسن علوی است که گذشته وی هم ارتباط تنگاتنگی با ماجراهای زندگی رها دارد. موضوع«شهدای ترور» نقطه مشترکی است که به واسطه پدران آنها، این دو را به هم مرتبط می کند. محمدحسن علوی در این ماجرا پدرش را از دست داده و پدر رها هم به نوعی در این ماجرا دست داشته است. حالا بازی روزگار بعد از گذشته سال ها این دو را در مقابل هم قرار می دهد. البته محمدحسن علوی در مقام مامور امنیتی است که می خواهد از طریق رها به پدر وی، سیاوش برسد که در گفتار مقامات امنیتی سمندر نامیده می شود. او با پیشنهاد مافوق خود، حاج آقا کریمیان با نقشه وارد این بازی یا روابط عاطفی شده اما به مرور گرفتار عشق رها می شود. پیچیدگی قصه از این نقطه شروع می شود و گره های داستانی یکی پس از دیگری راه رسیدن این دو به همدیگر را به تعویق می اندازد. در کنار ماجراهای عاطفی شخصیت های داستانی، بخشی از تاریخ معاصر کشورمان هم در لا به لای ماجراهای این رمان روایت می شود. از شکل گیری گروهک منافقین و استقرار آنها در اردوگاه اشرف گرفته تا آینده نافرجام اعضای این گروهک که سایه شوم آن را بر سر فرزندان این افراد می بینیم. رها، به عنوان یک جوان امروزی که زخم خورده بازی های سیاسی و ایدولوژیکی گروهک منافقین است، با سپری کردن روزهای سخت زندگی در دوران کودکی و نوجوانی، حالا که پا به سن جوانی گذاشته است، دوست دارد از روزهای تلخ گذشته فاصله بگیرد اما گویا سرنوشت بازی دیگری برای او رقم زده است. سیدحسن علوی او را به قلب ماجراهای تلخ گذشته می برد. آشنایی اولیه این دو ابتدا در قالب استاد و شاگردی در دانشگاه شروع می شود و عنوان پایان نامه رها؛ «لزوم تبیین قوانین بین الملل برای منع ترور شخصیت ها» این بازی را وارد مرحله تازه ای می کند. با توجه به این که وقایع زیرساختی رمان در گذشته ای نه چندان دور اتفاق افتاده و شخصیت های فعلی داستان، رها و محمدحسن علوی احاطه ای به آن حوادث ندارند، نویسنده فضایی را فراهم می کند که اطلاعات پس زمینه ای داستان به خواننده منتقل شود. برای این منظور، بخش زیادی از اطلاعات داستانی از طریق فلاش بک به خواننده منتقل می شود. یکی از راویان این بخش، عاطفه، مادر رها است که در جریان بازجویی توسط سیدحسن علوی، اطلاعات زیادی را از گذشته خانواده خود که به نوعی با سرگذشت رها نیز ارتباط دارد بیان می کند. شکل روایت کلی داستان هم به گونه ای است که توسط دو راوی، رها و سیدمحمدحسن یکی در میان روایت می شود. اغلب وقایع و صحنه های داستانی ابتدا از زاویه نگاه رها روایت می شود و در مرحله بعدی سیدمحمدحسن همین موضوع را از زاویه نگاه خود بیان می کند. از شخصیت های فرعی داستان می توان به«مامانی» و «بابایی»(مادر بزرگ و پدر بزرگ مادری رها)، خانم رنجبر و دخترانش زهرا و زینب (خانواده سیدمحمد حسن)، شیروین(دوست رها)، حاج آقا کریمیان و احسان(همکاران سیدمحمدحسن) اشاره کرد که هر یک در بخش هایی از داستان در پیشبرد قصه نقش دارند. کتاب از 10 فصل تشکیل شده که به نظر می رسد بخش های پایانی آن اطناب دارد. ماجراهای حضور سیدمحمدحسن در شهر تکاب که در قالب یک ماموریت دو ساله صورت می گیرد، بیش از حد طول و تفسیر دارد که به نظر می رسد تا این حد ضرورت نداشته است. یعنی خرده روایت های مربوط به این ماموریت با اصل ماجراهای داستان چندان هماهنگ نیست. کل ماجراهای این سفر کاری را به رغم زمان نسبتا طولانی آن می شد در چند پاراگراف توضیح داد که البته نویسنده ترجیح داده به شکل دیگری با این موضوع برخورد کند. رفتار خیرخواهانه سیدمحمدحسن در این ماموریت که با برقراری خطبه صیغه محرمیت برای دختری که به خانه او پناه آورده به اوج خود می رسد، تا حدودی به باورپذیری داستان لطمه می زند. هر چند این مسئله برای عصر کشمکش در داستان کمک شایانی کرده است. پایان داستان هم به رغم قابل پیش بینی بودن آن، تازگی خاص خود را دارد که به  جذابیت اثر افزوده است. در بخش امور فنی چاپ، نسخه های چاپ اول کتاب حاضر نارسایی هایی دارد که امید می رود در چاپ های بعدی این نواقص برطرف شود.

چاپ اول(زمستان 1394)کتاب«خانه امن» نوشته آزیتا خیری در 680 صفحه با شمارگان 1500 نسخه و قیمت 32500 تومان توسط علی در تهران چاپ و منتشر شده است.

عیدی دادن کتاب

 

علی الله سلیمی در گفت و گو با خبرگزاری مهر مطرح کرد؛

تابوی هدیه دادن کتاب به جای پول باید شکسته شود

خبرگزاری مهر: یک نویسنده و منتقد ادبی با اشاره به اهداف و کارکردهای چندگانه هدیه دادن کتاب به عنوان عیدی، از بین بردن تابوی هدیه دادن کتاب به جای پول در ایام نوروز را از آن جمله برشمرد.

علی‌الله سلیمی، نویسنده، روزنامه‌نگار و منتقد ادبی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر، ضمن بیان این نکته که متاسفانه فرهنگ «هدیه دادن کتاب به عنوان عیدی» در کشور ما نهادینه نشده است، گفت: اگر این امر محقق شود، به فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در کشور ما و بین جوانان کمک می‌کند که به دنبال خود توسعه چرخه نشر را به همراه دارد.

این نویسنده عنوان کرد: هدیه دادن کتاب به عنوان عیدی اهداف و کارکردهای چندگانه‌ای دارد که از آن جمله می‌توان به از بین بردن تابوی هدیه دادن کتاب به جای پول در ایام نوروز اشاره کرد. از این رو نباید نگران واکنش‌های مردم نسبت به اهدای کتاب به‌ عنوان عیدی باشیم.

وی بیان کرد: کاش مردم ما بدانند که کتاب ارزش مادی و معنوی زیادی دارد. اما آنچه که ما در واقعیت جامعه امروز ایران می‌بینم این است که در ایام پیش از سال تحویل و حتی در ایام نوروز، لباس‌‌فروشی‌ها و کفش‌ فروشی‌ها شلوغ‌تر از کتابفروشی‌ها است و کتابفروشی‌ها روزهای خود را در سکوت می‌گذرانند.

سلیمی پیشنهاد کرد: برای اینکه شاهد استقبال مردم از کتابفروشی‌ها در ایام نوروز باشیم، باید نویسنده‌ها و ناشران برای هدیه دادن کتاب پیش‌قدم شوند تا اولین گام توسط آنها برای رواج این سنت در جامعه برداشته شود.

این منتقد ادبی با بیان اینکه هدیه دادن کتاب در ایام نوروز برای اهالی مطالعه خجسته است و همه کسانی که دغدغه کتاب دارند از این طرح استقبال می‌کنند، ادامه داد:  وقتی ما هدیه‌ای می‌گیریم، به همه اطرافیان خودمان اعلام می‌کنیم اما وقتی کسی به ما کتاب هدیه می‌دهد، با کسی در مورد آن حرفی نمی‌زنیم. درحالی که نباید اینگونه باشد. بلکه باید کسانی که کتاب هدیه می‌گیرند، آن را در میان خانواده و دوستان به عنوان یک اتفاق خوب تبلیغ کنند و از کتاب به عنوان بهترین هدیه‌ای که گرفته‌اند، یاد کنند.

سلیمی اظهار کرد: در مراکز و نهادهای مختلف از چهره‌ها برای ترویج کتاب و کتابخوانی استفاده می‌کنند چرا که مردم ما ارزش و اهمیت زیادی برای چهرهای ورزشی، بازیگران، موسیقی دانان، ورزشکاران و... قائل هستند و حرف‌ها و پیشنهاد‌های آنها برای مردم قابل باور است.

وی افزود: در ایام نوروز می‌توانیم در برنامه‌های مختلفی که به مناسبت سال تحویل برگزار می‌شود، از این چهره‌ها دعوت کنیم تا در مورد آخرین کتابی که خوانده‌اند یا هدیه گرفته‌اند، صحبت کنند. در این روزها رسانه‌های ما مخاطبان زیادی دارند و با این اتفاق می‌توانیم سنت هدیه دادن کتاب به مناسبت عید نوروز را گسترش دهیم.

مجموعه داستان جدید ایرانی

 

به زودی توسط نشر ماهین منتشر می شود

محموعه داستان«شام آخر»نوشته ماندانا زندی

مجموعه داستان«شام آخر» اولین مجموعه داستان ماندانا زندی، داستان نویس جوان و فعال در سال های اخیر است که پیش از این رمان های پرمخاطب «ساغر»، «گل های اركيده»، «بانويی از جنس باران» و «ستاره های دنباله دار» به قلم وی تالیف و منتشر شده است. 

معرفی داستان ترجمه ای

 

آنگاه به پايان رسيديم

«آنگاه به پايان رسيديم» نوشته جوشوآ فريس، روايتي است تلخ و سرگرم‌كننده از پايان رؤياي آمريكايي. گزارشي است هيجان‌انگيز از ملال و كسالت. روايت آدم‌هايي است كه در شركتي تبليغاتي در شيكاگـوي آمريكا كار مي‌كنند، صندلي يكديگر را مي‌دزدند، از داروهاي همكارشان استفاده مي‌كنند، غيبت مي‌كنند، شوخي مي‌كنند، محبت مي‌كنند، توطئه مي‌چينند، با جان و دل كار مي‌كنند، و در آستانه دوران ركود اقتصادي هزاره سوم به هر دري مي‌زنند تا بمانند اما بالاخره به پايان مي‌رسند...